ผักพื้นบ้าน ผักประจำท้องถิ่น ผักพื้นบ้านของไทยที่น่าสนใจ

ผักพื้นบ้าน ผักประจำท้องถิ่นของแต่ละภาคในไทย

ผักพื้นบ้านคืออะไร

ผักพื้นบ้าน หรือผักพื้นเมือง คือ ผักที่เติบโตและสามารถปลูกในพื้นที่ของเราได้โดยง่าย โดยไม่ต้องใช้การดูแลเป็นพิเศษ มักจะมีคุณสมบัติที่ทำให้เหมาะสำหรับสภาวะภูมิอากาศ และดินที่มีอยู่ในพื้นที่ที่เราอาศัยอยู่ และหมวดหมู่ของผักมีอยู่มากมายในพื้นที่ต่าง ๆ ของประเทศไทย ไม่ว่าจะเป็นที่นา สวน หรือบ้านเรือน ความหลากหลายของผักพื้นบ้านนั้นทำให้เราได้สัมผัสกับรสชาติ และคุณค่าทางโภชนาการที่หลากหลาย ผักพื้นบ้านเป็นที่รู้จักกันดีในวงการอาหารและสุขภาพ เนื่องจากมีประโยชน์มากมายทั้งในเรื่องของความอร่อยและสารอาหารที่ดีต่อร่างกาย

มาทำความรู้จักกับ ผักพื้นบ้าน แต่ละประเภทกันเถอะ

ผักแบ่งเป็นทั้งหมด 5 ประเภท

1. ผักกินใบ

ใบมะขามอ่อน

ใบมะขามอ่อนเป็นส่วนของพืชมะขามหรือมะขามเทศ ซึ่งมีลักษณะคล้ายใบมะขามเทศแต่มีขนาดเล็กกว่า มีรสชาติเปรี้ยวเล็กน้อยมักนำมาใส่แทนมะนาวในบางเมนู ในประเทศไทยใบมะขามอ่อนมักถูกนำมาใช้ในการทำอาหารและเครื่องปรุงรสเพื่อเพิ่มรสชาติและกลิ่นหอมในอาหาร

ใบเล็บครุฑ

ใบเล็บครุฑ มีใบที่เหมือนขนนกแยกออกเป็นแฉก ๆ มีขอบที่เว้าขอบใบจะมีลักษณะฟันเลื่อย และปลายที่ค่อนข้างแหลม มีกลิ่นที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว มีรสชาติที่ขมและฝาดเล็กน้อย

ยอดมะกอก

ยอดมะกอก เป็นส่วนยอดของพืชมะกอก ที่มักนำมาใช้ในการทำอาหารและขนมในหลายประเทศ มีลักษณะคล้ายผลมะกอกแต่มีขนาดเล็กกว่า ชื่อท้องถิ่นในประเทศไทยเรียกว่า “ยอดมะกอก” และมักนำมาปรุงอาหารเป็นเครื่องปรุงรสหรือเพิ่มรสชาติในอาหารต่าง ๆ

ใบกระถิน

กระถิน ใบจะเป็นแบบขนนกสองชั้นออกตามง่ามใบสองถึงสี่ต่อช่อ และมีฝักแบนปลายแหลม ฝักมีสีน้ำตาลเป็นมันวาว รสชาติของยอดกระถินจะมีรสฝาดป่นขื่น

ยอดชะอม

ยอดชะอม เป็นส่วนยอดของต้นชะอม ที่มักนำมาใช้เป็นส่วนผสมในอาหารไทยและของว่างต่างๆ ยอดชะอมมีลักษณะคล้ายกับใบกระถินและเป็นส่วนที่อ่อนและอร่อย เชื่อกันว่ายอดชะอมมีคุณค่าทางสุขภาพและความอร่อยที่น่าสนใจ

2. ผักกินราก

เผือกหอม

มีเปลือกนอกที่บางและมีขนขรุขระตามผลภายนอก เปลือกนั้นจะมีสีน้ำตาลเข้ม มีเนื้อภายในนั้นจะมีสีขาวนวล สีม่วง หรือสีขาวอมม่วง ส่วนใหญ่มักนำมาทำเป็นขนมหวาน

ข่า

ข่า เป็นพืชสมุนไพรที่มีลักษณะคล้ายกับขิง มักนำมาใช้ในการปรุงอาหารและเครื่องดื่มเพื่อเพิ่มรสชาติและกลิ่นหอม ข่ามีกลิ่นหอมเข้ากันได้กับอาหารหลากหลาย

ขมิ้นขาว

ขมิ้นขาว เป็นพืชสมุนไพรที่มีความคล้ายกับขมิ้นชัน แต่มีลักษณะใบมีขนาดใหญ่กว่า มักนำมาใช้ในการปรุงอาหาร และเชื่อว่ามีสรรพคุณทางสุขภาพต่าง ๆ ขมิ้นขาวมีกลิ่นหอมเข้ากันได้กับอาหารหลากหลาย

มันเทศ

มันเทศ เป็นพืชที่เป็นที่นิยมในการบริโภคในหลายแหล่งทั่วโลก มีลักษณะเป็นรากที่มีรูปร่างคล้ายมันหัวใหญ่ มีเนื้อภายในเยอะและมีรสชาติหวานเล็กน้อย มันเทศสามารถนำมาปรุงอาหารในรูปแบบหลากหลายและมีประโยชน์ทางสุขภาพที่น่าสนใจ

กระชาย

กระชายเป็นพืชสมุนไพรที่มีความนิยมในการใช้ในการบริโภคและการแพทย์ในหลายประเทศ ซึ่งมีลักษณะใบรูปร่างเป็นทรงรียาว ตรงปลายมีลักษณะกลมเล็กน้อย และมีกลิ่นหอมเป็นเอกลักษณ์

3. ผักกินยอด

ดอกขจร

ดอกขจร จะออกดอกเป็นช่อเป็นกระจุกตามใบคล้ายพวกอุบะ ดอกย่อยมีลักษณะที่แข็งมีสีเหลืองแกมส้ม และสีเขียวแกมเหลืองดอกจะมีห้ากลีบกลีบเลี้ยงจะเป็นสีเขียว ดอกนั้นจะมีรสเย็นขมและกลิ่นหอมเฉพาะตัว

ดอกดาวเรือง

ดอกดาวเรือง กลีบดอกนั้นจะเป็นรูปรางน้ำ โคนจะเป็นหลอดเล็กปลายแผ่มีสีส้มแกมเหลือง และสีเหลืองทอง รสชาติมีความขม และมีกลิ่นที่ฉุนเล็กน้อย

ดอกมะรุม

ดอกมะรุมเป็นส่วนของพืชชนิดหนึ่งที่มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า ” Moringa oleifera” และมีลักษณะดอกที่สวยงาม เป็นดอกสีขาวนวล และเป็นที่รู้จักกันดีในการใช้งานทางการแพทย์และความงาม

ยอดสะเดา

ยอดสะเดาเป็นส่วนหนึ่งของพืชชนิดสะเดา เป็นช่อแยกแขนงออก มีสีเขียวเข้ม มีรสฝาดขมปลายๆ มีกลิ่นเฉพาะตัว ซึ่งเป็นพืชที่เติบโตได้รวดเร็วและมีความหลากหลายในการใช้ทั้งในด้านอาหารและการแพทย์

ผักปลัง

ผักปลัง คือยอดอ่อนและใบอ่อนของต้นถั่วเขียว ที่มีรสชาติหอมหวานและเนื้ออ่อน ผักปลังเป็นอาหารที่เริ่มได้รับความนิยมในหมู่คนที่ใส่ใจเรื่องสุขภาพและการบริโภคอาหารที่เป็นประโยชน์

4. ผักกินดอกฝัก

ถั่วฝักยาว

ถั่วฝักยาวเป็นพืชผักที่มีฝักยาวที่มีสีเขียวฝักมีความยาวเรียว เมื่อนำไปทำให้สุกแล้วจะมีรสชาติหวาน และไม่มีกลิ่นเหม็นเขียวของผัก เป็นที่นิยมในอาหารไทยและอาหารจีน นอกจากนี้ ถั่วฝักยาวยังมีคุณค่าทางโภชนาการและประโยชน์ต่อสุขภาพอีกมากมาย

ฝักมะรุม

ฝักมะรุมเป็นพืชผักที่มีลักษณะเป็นฝักยาว มีความขรุขระ แต่มีขนเล็กน้อย มีรสชาติขมเล็กน้อย ซึ่งมีคุณค่าทางโภชนาการและประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย

บวบ

บวบเป็นพืชผักที่มีรูปร่างคล้ายมะเขือยาว แต่มีเป็นคลื่นตามผล เมื่อทำให้สุกแล้วรสชาติของผักจะเปลี่ยนเป็นรสหวาน ซึ่งมักถูกนำมาใช้ในการทำอาหาร และมีคุณค่าทางโภชนาการมากมาย

กระเจี๊ยบเขียว

กระเจี๊ยบเขียวเป็นผักที่มีรูปร่างเป็นฝัก คล้ายกับพริกแต่มีขนาดใหญ่กว่า และมีสีเขียวสดใสที่น่าดึงดูด เมื่อกินสด ๆ จะมีเมือกออกมา มักนำมาใช้ในอาหารเพื่อเพิ่มรสชาติและความสดชื่นให้กับเมนูต่าง ๆ และยังมีคุณค่าทางโภชนาการที่ดีที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพด้วย

ถั่วพู

ถั่วพูเป็นผักที่มีเมล็ดสีเขียวอ่อนและรสชาติหวานอ่อน ในประเทศไทยมักนำมาใช้ทำเมนูอาหารต่าง ๆ เช่น ตำถั่วพู หรือถั่วพูผัดไข่ เนื่องจากมีคุณค่าทางโภชนาการที่ดีและประโยชน์ต่อสุขภาพอีกด้วย

5. ผักกินผล

ผลตำลึง

ผลตำลึงหรือที่เรียกกันทั่วไปว่า “ตำลึง” เป็นผักที่มีลักษณะใบรูปเป็นหัวใจและมีก้านยาว มีสีเขียวเข้ม ผลเมื่อสุกจะมีสีส้ม รสชาติ ฝาด ขม ขื่น มักนิยมใช้ในการทำอาหารบางประเภท

ผลมะเดื่อ

ผลมะเดื่อมีทรงกลมแต่ไม่กลมมากเป็นผลขนาดไม่ใหญ่มาก เนื้อสัมผัสมีความนุ่มรสชาติหวานอมเปรี้ยวมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว

มะเขือเปราะ

มะเขือเปราะมีผลทรงกลม สีจะไล่จากสีเขียวเข้มไปจนขาว มีรสชาติ ฝาด ขื่น เมื่อสุกจะมีสีเหลืองทั้งลูก มักนิยมนำมาทำอาหารคาว

ฟักทอง

ฟักทองมีหลายสายพันธุ์ ในบางชนิดเปลือกภายนอกมีสีเขียวเข้ม เหลือง เลืองแกมส้ม แต่รสชาติจะคล้ายกัน คือมีความหวานและมีรสชาติมัน เนื้อนุ่มกินง่าย นิยมนำมาทำทั้งอาหารคาวและขนมหวาน

มะเขือเทศ

มะเขือเทศ บางพันธุ์ผลจะมีทรงกลม บางพันธุ์จะเป็นกลมรี เมื่อสุกจะมีสีเขียว สีแดงสด หรือแดงอมส้ม เนื้อค่อนข้างนิ่มฉ่ำน้ำ รสชาติมีความเปรี้ยว กลิ่นมีลักษณะเฉพาะตัวมักนำไป

สิ่งที่น่าสนใจของผักพื้นบ้าน

นอกจากประโยชน์ทางสุขภาพแล้ว ยังมีข้อมูลน่าสนใจเกี่ยวกับผักพื้นบ้านที่คุณอาจต้องรู้คือ

ความหลากหลายทางชีวภาพ

ผักพื้นบ้านมีความหลากหลายทางชีวภาพที่น่าทึ่ง จากผักที่มีลักษณะแปลก ๆ จนถึงผักที่ใช้ประจำในครัวเรือน

มีให้ทั้งทานสดและแห้ง

คุณสามารถทานผักพื้นบ้านในรูปแบบทานสดหรือแห้งได้ ทำให้คุณสามารถเพิ่มประโยชน์จากผักพื้นบ้านในทุกสภาพแวดล้อม

สร้างรายได้ให้กับชุมชน

การปลูกและการค้าขายผักพื้นบ้านสามารถสร้างรายได้ให้กับชุมชนได้ ช่วยส่งเสริมเศรษฐกิจในพื้นที่

สุดท้ายนี้ผักพื้นบ้านไม่เพียงเป็นอาหารที่อร่อยและเติมพลังงานเท่านั้น แต่ยังมีประโยชน์มากมายที่สำคัญต่อสุขภาพของเรา ไม่ว่าจะเป็นการเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน บำรุงผิวพรรณและเส้นผม หรือแม้กระทั่งการช่วยลดน้ำหนัก อย่าลืมเพิ่มผักพื้นบ้านลงในเมนูอาหารของคุณอย่างสม่ำเสมอเพื่อรับประโยชน์ที่มากมายนี้